Sang Jaya Tutuban

    Medar Pangancikan Wargi Sang Jaya Tutuban (Mengungkap Tempat Saudara Sang Jaya Tutuban)


“Insun sang jaya tutuban, wawadah rohmah katunggalan cipta nu sampurna tina dasar panca nu manunggal. Asal insun tina rohmah nu ditipkeun ka ibu anu ngandung ka rama anu ngayuga. Ciri insun ti luhur rambut nu ngagulung, ti handap dampal jadi tapak lampah. Nu di kelir ku Kamaha Sucian Zat laisa kamislihi sai'un. Wasta insun, di  kahyangan sang tumuhu, di pawayangan Raden Panca Wijaya, di pakalangan Anom Pamudar. Di alam rame wasta tina kacinta ibu sinareng rama nu ngajadi ciri awak sakujur: Nandang Hidayat. Wargi insun Raden Lanca Muda, Raden Lanca Darah, Raden Kanca Banyu, Raden sang Jaya Tali Ari-Ari. Padumukan wargi insun sagedengeun batu tatapakan, legana sadeupa, jerona sasiku nu jadi saksi nini paraji.Gelar tutuban insun Satria pasundan, Sir Prabu Taji sanghyang, Insun disampurnakeun ku karidhoan. Kalayan gelar: Nandang Hidayat, Pang linggihan di RT 04 RW 09 Kp. Cibolerang, Ds. Cinunuk, kab. Bandung di suku gunung Manglayang”.
Sepintas mungkin segala pengungkapan yang ku tutukan terlalu berlebihan dan aku pun merasa khawatir dengan semua yang aku ungkapkan, khawatir orang ber prasangka lain dengan apa yang aku sampaikan. Tapi aku yakin, para pembaca bisa lebih bijak dalam menilai sebuah karya dan lebih dapat memahami dan memakluminya dari segala kekurangan dan kelebihan yang aku sampaikan.
Agar lebih memahami dengan apa yang aku sampaikan, aku membuat beberapa pertanyaan dan di jawab oleh diri sendiri masing - masing...?
1. Aku adalah manusia bernama dan berciri. Siapakah namaku? Siapakah aku? Apakah ciriku? Kalau aku tidak bisa mengungkapkan diriku sendiri berarti aku tidak mengenal dirku sendiri. Lalu apa gunanya ke perkenalkan namaku, akalu aku sendiri tidak mengetahui dari diri yang aku perkenalkan.
2. Aku lahir di kampung? RT? RW? Desa? Kecamatan? Kabupaten/kota? Asal mula nama kampungku? Asal mula nama desaku? Asal mula nama kecamatanku? Asal mula nama kotaku? Hal-hal keramat di kampungku? Hal-hal keramat di desaku? Hal-hal keramat di kecamatanku? Hal-hal keramat di kotaku? Mayoritas kegiatan di kampungku? Mayoritas kegiatan di desaku? Mayoritas kegiatan di kecamatanku? Mayoritas kegiatan di kotaku? Karya-karya dari leluhur di kampungku? Karya-karya dari leluhur di desaku? Karya-karya dari leluhur di kecamatanku? Karya-karya dari leluhur di kotaku.
Kalau aku tidak bisa mengungkapkan dengan jelas dari semuanya, berarti identitasku saja sebatas di KTP. Dan percayakah orang kalau aku mengenalnya, sementara aku pun tidak mengetahuinya, atau orang akan menganggap aku meniru dan mencontek dari karya orang lain.
- Sukma Layang Jamus Kalimasada -
Sem: pangangken - ngangken. Mar: menyemarakan dat na alam . nu diangken-angken: Lailaha Illallah. Nu menyemaraken dat na alam: Muhammad Rosulullah SAW. Rupa hideung bodas: amar ma'ruf nahi mungkar. Kawengku pola lampahna ku: Ikhlasul ubudiyah. Hiji ciri insan kamil mukamil nu eling dina waktu nyaring. Nu lungguh tur timpuh tur wijaksana. Nu legok ku tapak pang jeujeuh. Genteng kadek ku kaluhungan. Lengkahna maju mundur: sigeur tengah, henteu wani henteu sieun, henteu sieun komo wani. Pangaweruhna: Kuncung Putih pamentang langit.
- Sukma Ajar Padang -
Inna akromakum indallahi atsqokum. Sinarengan sang pertanga pati gumanti, sang hyang latri. Kebanyut ima-ima gambira, kalawan ancala. Cala puncak ing gunung Apus, geubang si walang tunggal. Pindo pinadepakeun asta gangga wira tanu patra. Wangsi lan kalam iku nembe didamel aksara wianjana, wianjani. Wianjana aksara alif binucal ing begawat kilen, tumiba ing tanah Arab. Wianjani aksara ha binucal ing begawat wetan tumiba ing tanah Jawi. Tinampenan ki Pujangga Prawa Lajeung didamel akasara kali dasa.
Ha Na Ca Ra Ka Da Ta Sa Wa La Pa Dha Ja Ya Nya Ma Ga BaTha Nga.( Hana ): aya eta hiji gempungan.( Caraka ): medar cipta rasa jeung karsa.( Data ): tanpa nyulayakeun kana eta guaran. (Sawala ): estu guyub halna mukakeun darajat kamulyaan manusa.( Padha ): sami-sami sinuhu tunggal.( Djayanya ): sadarajat halna kasiram kalbuna ku kaluhungan.( Maga ): ngalakukeun perbuatan dinu pangluhurna mungguh Gusti.( Bathanga ): batiniyah nu tulus ikhlas kalayan iman jeung taqwa.( Yen : darajat manusa, muslim, muslimah eta teu di ukur ku kapinteran, ku hartana, ku kagagahana, ku pangkatna, tapi iwal ku iman jeung taqwana ).
- Ciri Legok Tapak -
Raweuy-raweuy buah kai, cirina panceur reujeung akarna nu jadi purwadaksina. Daging kai kulit kai gelar wawayangan nana tina ka awaman kana tingkat khowas. Peusat ngajadi, ngaraweuy buahna. Daun nu ngaroyom jadi papayung agung pangiuhan tina kapanasan tina kahujanan, kalawan riyeuk meuseum rupa ayeum. Buahna nu ngaraweuy jadi landong kanalangsaan jeung kasasaran.
- Ciri Genteng Kadek -
Tapak soang di awang- awang, tuh ngalangkang mun di sorang. Tapak meri dina leuwi tuh ngolengkang mun disungsi. Galeuhna kangkung nu buni, tuh ngagerat mun di kotektak. Endog asal hayam, hayam asal endog. Ari hayam jeung meri saciptaan nu Maha Suci, nu beda karesepna jeung kabisana, ciri hade ku silih simbeuh silih asah ku pangabisa. silih asih ku pangarti, silih asuh ku pangaweuruh, Endog mapatahan hayam payus, mun hayam nyileungleum dina padaringan. Hayam nitah ngojay hade  ka meri wajar mun meri ngojay dina pabinihan.
- Lungsur Jeujeuhan-
Kuda beureum napak dina jalan cagak, rarangkena tujuh mahkota. Peucutna tujuh, Endongna tujuh. Kadalina opat, nu tumpakna lima, kandangna opat. Pamakan nan na opat, parabna dua belas rupa. Mun kacangcang iring-iringan, mun ngencar abrut-abrutan. Di kendangan engklak-engklakan, di sawer sosoledatan. Geura kandangan kabujeung surup.
- Panggugah Cipta Rasa -
Nu ebog geura gugah, geura tinggal ka wetan priangan kantun tulisan, ka kidul jati pakuan gararing, ka kaler Pajajaran pudar katutupan sari pati nu teu kaharti. Mana laku buhun Aji Saka, mana ciri trah Siliwangi. Mana ancikan para Wali, mana tuturus laku ti Rosulullah. Salaku panyam purna kabuhunan hayu urang hibeur ka awang-awang.
Layang jamus kalimusada bilih ku rayap, layang sabda buana bilih teu kaguar. Ki Semar bilih teu kaangkeun. Hayu urang pentang ku senjata konta ngaraksukeun kre anta kusumah di mahkota aji wijaya, di geulang kembang cangkok wijaya kusumah. Ulah ringrang direncangan taji sang hyang. Tuh tinggali gunung Pajajaran ngalingkung tapak beujad kabagi opat. Papagon ciri turunan jati waringin. Tuh ombak laut kidul nu motah nu jadi bukti ciri kabuhunan nu ngandung midjil kasajatian.
Masing eling kalawan bukti, masing waspada kalawan laku nyata. Sing tarapti, calingcing sing pageuh kancing, saringset sing pageuh ikeut, ieu jaman sangara iprit unggah masjid. Barakasakan di kedok ulama. Balik ka jaman majapahit. Manuk di pucuk caringin kapanasan, jujukutan kabeulit akarna, buahna niggangan akar pasti. Boro sato cacakan hayam keketokan komo jalma eak-eakan. Nu pasti mentang kuncung ki Semar. Nu boloho di beulit oray-orayan. Sajadah ngampar di sawah. Kopeah dipajang rupa warna. Sing kade gobang konsrang. Ayak-ayak beas, nu badag moncor, nu lembut nyangsang. Sabab caraka jadi bathanga.
- Tali Mangsa -
- Sifat manusa mulya : sadar kana asal usulna. Ku halna katungtik lahir bathina, kasasar ragana, kaguara sakujur awakna. Nagajadi apal kanu ngusik malikeuna. Hingga karampa aib dirina. Sahingga subur kabijakana.
- Arahna kahuripan : kadalina ajaran agama. Tuduhna firman nyatana tablig, corakna dakwah, raehanna sabda, cirina pepeling, kembangna pituah.
- Arah dattullah : panungtuna usuluddin, panetegna tajridul qolbi, awamna ibadah. Khowasna ubudiyah, syareatna fiqih, hakekatna faqih, tumarimana sholat, lakuna sambeyang, kukuhna teuteupan.
- Aturan jeung papada : darajatna ahlaq, panghiyapna silih ajenan, sarina teu umaing, buahna a'mal.
- Aturan ikhtiar : lampahna ikhlas, iteukna kasanggupan, tuturusna jeumbar, arahna barokah.
- Aturan karesep : tangkalna manfaat, larasna manjing waktu, payungna hikmah.

Komentar

Postingan populer dari blog ini

Sejarah Nama Cinunuk Tutugan Gunung Manglayang

Tarali Kolot Tatar Pasundan(Djisim Khuring)

Tarali kolot Tatar Pasundan 2000 Kelompok 725.000 Jiwa